Edi Hila

Edi Hila – ka lindur në Shkodër, por jeton dhe punon në Tiranë, Shqipëri. Si një figurë e rëndësishme e skenës së artit ballkanik, Edi Hila ka dëshmuar historinë shoqërore dhe politike të Shqipërisë. Nëpërmjet përvojës së tij jetësore, ndjeshmërisë dhe pikturës ai arriti majat e mprehtësisë së lartë. Me gjithë izolimin intelektual të shkaktuar nga regjimi komunist, ai ndoqi Akademinë Kombëtare të Arteve në Tiranë dhe arriti të fitojë njohuri të gjera për artin e shekullit XX. Pas debutimit të tij artistik, gjatë viteve shtatëdhjetë dhe tetëdhjetë, ai u dënua dhe u detyrua nga regjimi të punonte në një fabrikë të përpunimit të shpendëve të drejtuar nga qeveria si pjesë e një programi reformimi. Vetëm në vitet nëntëdhjetë – pas rënies së komunizmit në Shqipëri – iu rikthye pikturës; duke përcaktuar stilin dhe përmbajtjet që edhe sot e dallojnë kërkimin e tij. Në praktikën e tij, koha – historike dhe personale, fotografike dhe piktoreske – ndeshet me hapësirën – ekspozuese dhe personale, gjeografike dhe politike. Procesi krijues i Hilës përbëhet nga sesione të shumta gjatë të cilave artisti ripunon detaje, pjesë të kompozimit, shtresëzim, pasazhe. Secila prej veprave të tij bëhet një “palimpsest piktural” duke përqafuar, në një sintezë formale dhe kromatike, faza të ndryshme të jetës së tij që e çuan atë në krijimin e një vepre specifike.

Ai ka mbajtur pozicione pedagogjike në Akademinë e Arteve të Bukura në Tiranë për disa dekada që nga viti 1988, dhe gjatë dekadës së fundit si pedagog dhe studiues i lartë në Shkollën e Artit dhe Dizajnit të Universitetit Polis, Tiranë, Shqipëri. Hila ka marrë çmimin Onufri në vitin 1993 dhe 1998; në vitin 2019 iu dha bursa DAAD Artists-in-Berlin Program. Aktualisht ai është anëtar i Këshillit të Profesorëve në Universitetin Polis dhe mentoron studiues të rinj dhe stafin akademik të Departamentit

Shfaqjet e fundit solo përfshijnë The Sound of the Tuba, Secession, Vjenë (2020); Edi Hila: Piktori i Transformimit, i cili filloi në Muzeun e Artit Modern në Varshavë dhe udhëtoi në Galerinë Kombëtare të Arteve, Tiranë (2018); dhe Mirazhet e një bulevardi, Qendra e Hapjes dhe Dialogut, Tiranë (2016). Artisti ka marrë pjesë në një sërë ekspozitash ndërkombëtare duke përfshirë: Jeta, pa ndërtesa, Ekspozitat gta, ETH Zurich, Cyrih (2022); Mësimi nga Athina, documenta 14, Kassel, Gjermani dhe Athinë, Greqi (2017); Monumentet e mundshme të të ardhmes së parealizuar (me Adrian Paci), Shoqata e Arkitekturës, Londër; Udhëtoi në Pavillion Shqiptar në Ekspozitën e 14-të Ndërkombëtare të Arkitekturës, La Biennale di Venezia, Venecia, Itali (2014); Dëshira për liri, Arti në Evropë nga viti 1945 deri në ditët e sotme, Muzeu Historik, Berlin; udhëtoi në Palazzo Reale, Milano, Itali dhe Muzeu i Artit Kumu, Talin (2013); Touched, Bienalja e Liverpoolit, Liverpool, MB (2010); Blood and Honey – The Future’s Balkan, Muzeu Essl, Vjenë (2003); Pas Murit. Arti dhe Kultura në Evropën Post-komuniste, Moderna Museet, Stokholm (1999); Udhëtoi në Hamburger Bahnhof, Berlin dhe Muzeu für Gegenwart, Berlin dhe Muzeu Ludwig, Budapest (2000); dhe Pavijoni Shqiptar në Ekspozitën e 48-të Ndërkombëtare të Artit, La Biennale di Venezia, Venecia, Itali (1999). Puna e tij është e përfaqësuar në koleksionet e muzeve si: Muzeu i Artit Modern në Varshavë; Musée National d’art Modern Center Georges Pompidou, Paris; Fonds komunal d’art contemporain de la Ville de Paris; FRAC Pays de la Loire, Francë; FRAC Auvergne, Francë, dhe Galeria Kombëtare e Arteve, Tiranë.